ABD’de faaliyet gösteren ve kar gütme amacı olmayan bir araştırma grubu, iş insanlarının geçmişe dönük vergilerini inceledi. Yapılan araştırmalarda sıradan kişilerin vergi yükünün zenginlere göre daha ağır olduğu ortaya çıktı. Ayrıca Elon Musk ve Jeff Bezos’un geçmişte bazı yıllarda 1 dolar bile vergi ödemediği anlaşılırken bu yükün altına girmek istemeyen Zuckerberg’in ise Facebook CEO’luğundan her yıl 1 dolar maaş aldığı gün yüzüne çıktı
ABD merkezli kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan ve kamu yararına araştırmalar gerçekleştiren ProPublica, dünyanın en zengin insanlarıyla ilgili dikkat çeken bir araştırma yaptı. Yaptığı bu araştırmanın sonuçlarını rapor haline getirip kamuoyu ile paylaşan kurum; Elon Musk, Jeff Bezos ve Mark Zuckerberg gibi isimlerin milyarlarca dolar para kazanırken vergi konusunda tam tersi durumda olduklarını açıkladı. Örneğin Elon Musk, 2018 yılında servetine servet katarken 1 dolar bile gelir vergisi ödememiş.
ProPublica’nın oluşturduğu rapor, dünyanın en zengin insanlarının vergiden kaçınma konusunda çok akıllı olduklarını ortaya koyuyor. Öyle ki az önce bahsini geçirdiğimiz isimler, vergi kaçırmak değil, vergiden kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yapmışlar. Bu da söz konusu isimlerin vergi ödememelerine, ödeseler bile gelirlerine kıyasla çok küçük bedeller ödemelerine yol açmış. Dilerseniz hemen, bu raporu isimler bazında inceleyelim.
46 milyon dolar gelire sıfır vergi
ProPublica’nın araştırmasına göre Jeff Bezos, 2007 yılında tam 46 milyon dolar gelir elde ettiğini devlete bildirmiş. Ancak buna karşılık olarak herhangi bir gelir vergisi ödememiş. Bunun nedenlerini araştıran ProPublica, Bezos’un elde ettiği gelire karşılık olarak büyük ölçüde gider gösterdiğini, bu giderlere borçların faizlerinden tutun “diğer giderler” isimli bir kategorinin bile olduğunu tespit etmiş. Yani Amazon CEO’su, ABD hükümetine verdiği gelir gider dengesini belirli bir oranda tutarak, elde ettiği kazancın vergilendirilmesini engellemiş. Az önce de belirttiğimiz gibi, bu durum vergiden kaçınmak olduğu için herhangi bir suç unsurundan bahsedilemiyor.
Kar amacı gütmeyen kuruluş, dünyanın en zenginlerinin gelirlerini ve ödedikleri vergileri 2006 ila 2018 yılları arasında eksiksiz bir şekilde incelediğini belirtiyor. Bu bağlamda, Bezos’un bu dönemde 127 milyar dolara ulaşan gelirinin olduğunu söyleyen araştırma ekibi, devlete gösterilen kısmın ise yalnızca 6,5 milyar dolar seviyesinde olduğunu, diğer gelirlerin ise “yan kaynaklardan” sağlandığı gerekçesiyle bildirilmediğini ifade ediyor. Üstelik Bezos, bahsettiğimiz yıllar arasında yalnızca 1,4 milyar dolar gelir vergisi ödemiş. Bu vergi gözünüze çok büyükmüş gibi görünse de Bezos’un elde ettiği gelirin yalnızca yüzde 1,1’ini temsil ediyor. Bahsettiğimiz rakamlar uçuk geldiyse, 100 lira maaş alıp, bunun yalnızca 1 lira 10 kuruşunu devlete vergi olarak ödediğinizi düşünün…
ProPublica’nın araştırmasında yer alan bir diğer isim olan Elon Musk da tıpkı Jeff Bezos gibi davranıyormuş. Bu bağlamda gelirlerini hisse senetlerine bağlayan Elon Musk, bu sayede devlete ödeyeceği gelir vergisinin düşmesini sağlıyormuş. Peki Musk, geçtiğimiz yıllarda ne kadarlık vergiler ödedi?
Araştırmaya göre Elon Musk, 2015 yılında 68 bin dolar, 2017 yılında ise 65 bin dolar gelir vergisi ödemiş. Takvimler 2018 yılını gösterdiğinde ise Elon Musk, adeta para basmaya devam etmesine rağmen 1 dolar bile gelir vergisi ödemedi. Üstelik kendi geliri için SpaceX’i de çok iyi bir şekilde kullanan Musk, bu sayede gelirinin yalnızca yüzde 3.27’sini vergi olarak ödemiş.
Zuckerberg de vergi kaçırma furyasına dahil
ProPublica’nın araştırması, Mark Zuckerberg’in de vergiden kaçınma furyasına dahil olduğunu gözler önüne seriyor. Yapılan araştırmalara göre Zuckerberg, Facebook CEO’luğu görevinden her yıl yalnızca 1 dolar para kazanıyor, yalnızca bu kazancın olmayan vergisini ödüyormuş. Bunu bilinçli bir şekilde yapan Zuckerberg, gelirinin esas bölümünü tahvil ve hisse senetleri aracılığıyla sağladığını belgeliyor, böylelikle de kazancının büyük bir bölümünü vergilendirmekten kaçınıyormuş.
Yaptığı araştırmayla ilgili bir de açıklamada bulunan ProPublica yetkilileri, önümüzdeki aylarda da benzer bir çalışma yürüteceğini, ABD’nin en zengin insanlarının foyalarını bir bir ortaya çıkaracağını söylüyor. Üstelik bu ekip, vergiden kaçınmanın engellenmesi için de neler yapılabileceği üzerinde çalışacak, istenildiği takdirde ABD hükümeti ile masaya oturacakmış. Peki sizin bu konudaki görüşleriniz nelerdir? Kazandığınız her kuruşun vergisini verirken dünyanın en zengin insanlarının sizden daha az vergi ödüyor oluşu, size kendinizi nasıl hissettiriyor? Fikirlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.
